โรคซึมเศร้า… น่ากลัวเกินจินตนาการ

2098

ผมขับรถไปร้องไห้ไปเป็นวรรคเป็นเวร น้ำตาไหลพรั่งพรูออกมาไม่หยุด ตอนฟังเพลง Heavy ที่เขียนโดยเชสเตอร์ นักร้องนำ Linkin Park ระหว่างขับรถจากจาการ์ตากลับที่พัก
.
เป็นอีกครั้งที่โรคซึมเศร้าได้พาใครสักคนจากโลกนี้ไป….ขอเขียนอะไรยาวหน่อยนะครับ แต่อยากให้อ่านหวังว่าจะเป็นประโยชน์กับคนที่เป็นโรคซึมเศร้า ครอบครัว คนข้างๆ และคนใกล้ชิด รวมถึงคนอื่นๆ ที่ยังไม่เข้าใจโรคซึมเศร้า

—————————————–

ผมไม่ได้เป็นแฟนคลับ Linkin Park เคยฟังเพลงของเขาก็ไม่กี่เพลง ไม่รู้จักเชสเตอร์ ผมไม่ใช่แฟนเพลงฮาร์ดคอร์ ผมไม่ได้เป็นโรคซึมเศร้า แต่ #ผมมีภรรยาเป็นโรคซึมเศร้า
.
ผมไม่เคยฟังเพลง Heavy แต่เพิ่งได้ฟังเพลงนี้จากเพจ #แปลงซะเสีย จึงได้มีโอกาสเปิดฟังต้นฉบับ ซึ่งเพจแปลงซะเสียก็แปลงเป็นเนื้อไทยได้ดีเลยทีเดียว พอฟังเนื้อผมก็มั่นใจว่าใครที่แต่งเพลงนี้เป็นโรคซึมเศร้าแน่นอน เนื้อเพลงทุกท่อนฟังแล้วมันกรีดมันบาดจนน้ำตาไหลออกมาไม่หยุด

—————————————-

ผมอยู่ข้างๆ ภรรยาที่เป็นโรคซึมเศร้ามา 10 กว่าปี ผมไม่อาจบอกได้ว่าผมเข้าใจโรคนี้ทั้งหมด แต่พอจะมีความเข้าใจที่จะอธิบายให้คนที่ยังไม่รู้จักโรคซึมเศร้าได้บ้าง
.
ผมขอเอาเนื้อเพลง Heavy มาอธิบายการเป็นโรคซึมเศร้าก็แล้วกันครับ

—————————————-

I don’t like my mind right now
Stacking up problems that are so unnecessary
Wish that I could slow things down
I wanna let go but there’s comfort in the panic
.
คนเป็นโรคซึมเศร้าโดยปกติแล้วก็จะเหมือนคนทั่วไป และหลายครั้งก็จะดูร่าเริงกว่าคนทั่วไปด้วยซ้ำไม่ได้ดูเศร้าไม่ได้ดูมีปัญหาอะไรเลย แต่ถ้าในจังหวะที่โดนอะไรมากระทบแล้วทำให้เขาไปตกอยู่ในโหมดที่ภรรยาผมเรียกมันว่าภาวะตกหลุมดำ คนเป็นโรคซึมเศร้าที่พอจะรู้ตัวได้ดีก็จะรู้ตัวแล้วว่าเราอยู่ในหลุมเรียบร้อยแล้ว ไม่มีใครชอบหรอก แน่นอนหลุมดำไม่ได้น่าอยู่แต่เขาก็ไม่รู้จะออกยังไง หลายคนรู้ด้วยว่าปล่อยวางได้จะโล่งแต่มันทำไม่ได้

—————————————-

And I drive myself crazy
Thinking everything’s about me
Yeah I drive myself crazy
‘Cause I can’t escape the gravity
.
การอยู่ข้างๆ คนเป็นโรคซึมเศร้าในจังหวะที่เขาตกอยู่ในหลุมดำ วิธีการที่ดีที่สุดคือการรับฟังโดยไม่ตัดสิน พูดง่ายแต่ทำยากนะครับ มันเหมือนการที่เรามาจากโลกอีกใบหนึ่งที่อยู่ข้างบนหลุมแล้วต้องพยายามปีนลงไปในหลุมเป็นเพื่อนนั่งข้างๆ แล้วบอกว่าฉันอยู่ตรงนี้นะ ฟังดูเหมือนง่ายใช่ไหมครับ
ผมจะลองเปรียบเทียบแบบนี้ คนที่มาจากบนหลุมจะมองเห็นโลกเป็นสีขาวและข้างในหลุมเป็นสีดำ มีบันได เชือก และทางเลือกมากมายที่จะขึ้นจะลงหลุม และมีตรรกะสมบูรณ์พร้อมว่าทำไมต้องไปเดินลงหลุม โลกข้างบนนี้สว่างกว่าตั้งเยอะ หลายคนเวลาเห็นคนเป็นโรคซึมเศร้ามักจะมองด้วยตรรกะแบบคนทั่วไปแล้วตะโกนลงไปในหลุมว่า เฮ้ย ก็ปีนขึ้นมาสิวะ บันไดก็มี อยู่ทำไมมืดๆ ไอ้โง่ คนที่อยู่ในหลุมก็จะรู้สึกว่า เออ กูมันบ้าเอง กูมันเหี้ยเอง ไม่มีใครเข้าใจกูหรอก และคนเป็นโรคซึมเศร้าก็ไม่ได้เรียกร้องความสนใจด้วย ไม่ได้หวังให้ใครมาเข้าใจ

—————————————-

I’m holding on. Why is everything so heavy? Holding on. Too so much more than I can carry. I keep dragging around what’s bringing me down. If I just let go, I’d be set free. Holding on. Why is everything so heavy?
.
หากจะเปรียบเทียบต่อ คนที่ตกอยู่ในหลุมดำนอกจากตกอยู่ในโลกสีดำในหลุมแล้ว มันยังเหมือนหมดเรี่ยวแรงอยู่ในหลุม ใครที่อาจเคยผ่านความเศร้าผ่านปัญหาชีวิตมาบ้างแต่ไม่ได้เป็นโรคซึมเศร้า ก็คงเหมือนกับการได้มีโอกาสแวะเดินลงไปในหลุมแล้วก็เดินกลับขึ้นมา คนประเภทนี้พอเห็นคนหมดเรี่ยวแรงตกอยู่ในหลุมดำ ก็มักจะบอกว่า โอ๊ย กูก็เคยลงหลุมมาแล้ว ก็เดินกลับขึ้นมาได้ มองย้อนกลับไปแล้วไม่เห็นมีอะไรเลย ทำตัวแข็งแรงๆ แล้วเดินขึ้นมาสิวะ อย่าสำออย คนอยู่ในหลุมก็จะนึกเหมือนเดิมว่า เออ กูอ่อนแอเอง กูเลวเอง กูไม่แข็งแรง กูมันตัวปัญหา ปล่อยกูไปเถอะ อย่าสนใจกูเลย มึงแข็งแรงก็ดีแล้ว อย่าเป็นแบบกูเลย
.
สำหรับใครที่อยู่ข้างๆ คนเป็นโรคซึมเศร้าและได้มีโอกาสได้ไปสเต็ปต่อไป คือหาทางปีนลงไปอยู่ในหลุมด้วยกันได้แล้ว หลายครั้งมักจะพลาด พอเขาเริ่มสบายใจเขาอาจเริ่มระบายว่าโลกเขามีแต่สีดำ สีดำๆ เต็มไปหมดเลย เราที่ยังมีตรรกะคนปกติอยู่ก็จะบอกว่าสีดำอะไรล่ะ สีขาวก็อยู่ข้างบนนั่น บันไดก็มีให้ขึ้น จังหวะนั้นเราจะถูกผลักกระเด็นออกมาจากหลุมทันที และการจะกลับลงไปเพื่อช่วยเขาขึ้นมาเป็นเรื่องยากมาก เพราะเขาจะรู้สึกว่า ใช่ กูมันตัวปัญหา มึงยังต้องลำบากลงมาในหลุมกับกู กูนี่มันเหี้ยแท้ๆ ทำให้คนที่กูรักต้องลำบาก ไม่มีกูอยู่สักคนโลกนี้คงลำบากน้อยลง ปล่อยให้กูตายอยู่ในหลุมนี่แหละ หลายครั้งคนเป็นโรคซึมเศร้าเลยจบลงที่ความตาย
.
จังหวะนี้คนที่อยู่ข้างๆ พลาดแล้ว แต่ก็ต้องลงไปอยู่ข้างๆ ในหลุมดำมืดขึ้น ลึกขึ้น และร้อนขึ้นไปด้วยกัน ในช่วงนี้เขาอาจแสดงออกด้วยความรุนแรงเหมือนคนเป็นบ้าอย่างที่ในเพลงบอกไว้ เพราะไม่อยากให้ใครต้องมาอยู่กับเขา แต่ในขณะเดียวกันเขาก็กำลังเกลียดตัวเองที่ทำให้คนที่เขารักต้องมาเจออะไรแบบนี้ คนเป็นโรคซึมเศร้าสังเกตุว่าจะจบลงที่การเกลียดตัวเอง
.
คนที่เป็นโรคซึมเศร้าไม่ใช่ไม่มีตรรกะ ภรรยาผมเวลาปกติฉลาดมีเหตุผลกว่าผมเสียอีก นับประสาอะไรมาให้ผมแนะนำว่านี่ไงบันได เดินขึ้นจากหลุมสิ เขารู้ เขาเห็น แต่ตรรกะปกติมันใช้ไม่ได้ มันเดินไม่ได้ ไม่มีแรง วิธีที่ดีที่สุดสำหรับคนข้างๆ ไม่ใช่คำแนะนำ เพราะยิ่งแนะนำจะยิ่งตอกย้ำว่ากูมันพิการ กูมันอ่อนแอ เพียงแต่นั่งข้างๆ บอกว่าฉันอยู่ตรงนี้นะ พอเขาเริ่มระบายว่าโลกมีแต่สีดำๆ เราหมดแรงๆ คนข้างๆ ก็รับฟัง แม้ตาคุณจะเห็นโลกสีขาวและทางออกมากมายเต็มสองตา แต่คุณก็จะบอกว่า อืมม ใช่ โลกสีดำมันเศร้าเนอะ หมดแรงใช่ไหม เราจะอยู่ตรงนี้จนกว่าเธอจะมีแรงนะ ไม่รีบ มีแรงเมื่อไหร่ค่อยบอกนะ แล้วเราจะเดินจากหลุมขึ้นไปพร้อมกัน
บอกตามตรงว่าถึงผมจะเข้าใจขนาดนี้ แต่ด้วยความใจร้อนและเป็นนักแก้ปัญหาทำให้ผมพลาดตรงจุดนี้บ่อยๆ เพราะเราอยากช่วยแก้ให้ปัญหาเขาจบลงเร็วๆ ซึ่งนั่นเป็นจุดที่ผิดมาก

—————————————-

You say that I’m paranoid but I’m pretty sure the world is out to get me. It’s not like I make the choice to let my mind stay so fucking messy.
.
คำที่คนทั่วไปชอบใช้แล้วทำให้คนในหลุมดำยิ่งหนักลงไปในหลุมที่ลึกขึ้น คือคิดมากน่าๆ คิดไปเองหรือเปล่า โลกไม่ได้เป็นสีดำซะหน่อย ปรับมุมมองสิ มองขึ้นไปก็จะเห็นว่าโลกเป็นสีขาวแล้ว โรคซึมเศร้าไม่ใช่เรื่องตรรกะ ไม่ใช่เรื่องมุมมอง มนุษย์โรคซึมเศร้าหลายคนฉลาดและมีตรรกะกว่าคนแนะนำด้วยซ้ำ แต่มันเป็นเรื่องของเคมีในสมอง บางครั้งไม่ได้มีเรื่องอะไรมากระทบเลยด้วยซ้ำ อยู่ๆ ก็เศร้าตกหลุมดำโดยไร้เหตุผล ไม่ใช่เขาเลือกได้ว่าเขาอยากจะคิดหรือเป็นแบบนี้ ดังนั้นนอกจากวิธีการรับมือของคนข้างๆ ที่บอกมาแล้วนั้น วิธีที่ดีที่สุดในปัจจุบันนี้คือพบจิตแพทย์เพื่อตรวจเพื่อหาวิธีรักษาจะดีที่สุดครับ เพราะโรคนี้ก็มีหลายประเภทหลายระดับ อาจต้องใช้ยาควบคุมสารเคมีในสมองหรือไม่ก็ได้แล้วแต่กรณี

—————————————-

I know I’m not the center of the universe but you keep spinning round me just the same.
.
หลายคนชอบเข้าใจผิดระหว่าการเรียกร้องความสนใจกับโรคซึมเศร้า คนเป็นโรคซึมเศร้าไม่ได้ต้องการให้ใครมาสนใจ เขาเข้าใจดีว่าตัวเองไม่ใช่ศูนย์กลางจักรวาล แต่ตรงข้ามเขาเข้าใจว่าจักรวาลนี้คงดีขึ้นถ้าไม่มีเขา เขามันไร้ค่าสิ้นดี ตายไปอะไรๆ ก็คงดีขึ้น ย้ำอีกครั้ง สังเกตุว่าจะจบลงที่การเกลียดตัวเอง จนอาจนำไปสู่การจบชีวิต
.
ทุกวันนี้ภรรยาผมกินยาเพื่อบำบัดสารเคมีในสมอง มีอาการซึมเศร้าน้อยลง ชีวิตมีความสุขขึ้นจนถามผมว่า เฮ้ย ชีวิตมีความสุขจัง หรือว่าคนปกติเขารู้สึกกันแบบนี้เหรอ ก็ยังมีตกหลุมดำบ้างในบางทีที่เจอเรื่องแรงๆ หนักๆ หรือลืมทานยา
.
สุดท้าย ขอบคุณที่อ่านมาจนจบ ผมหวังว่าจะเป็นประโยชน์กับคนที่เป็นโรคซึมเศร้า ครอบครัว คนข้างๆ และคนใกล้ชิด เป็นกำลังใจให้ครับ

—————————————-
21 ก.ค. 2560
ศิลป์ธรณ์ สันติธรณ์
—————————————-

+++ SOLD OUT +++

ฉันเป็นโรคซึมเศร้ามั้ย
คนข้างๆ ต้องทำอย่างไร
โรคซึมเศร้ามีจริงหรือเปล่า
จะแยกมันออกจากโรคเรียกร้องความสนใจอย่างไร
.
หลากหลายคำถามที่คุณอยากรู้ มาหาคำตอบ
จากผู้มีประสบการณ์ตรงและผู้เชี่ยวชาญ… ใน
#ซึมเศร้าTalk วันอาทิตย์ที่ 1 เม.ย. 2018 เวลา 13.00 น.
ได้รับการสนับสนุนสถานที่จาก Hubba-To (อ่อนนุช 1/1)
.
บัตรราคา 250 บาท
รายได้หลังหักค่าใช้จ่ายส่งต่อให้สมาคมสายใยครอบครัว
เพื่อทำกิจกรรมช่วยเหลือผู้ป่วยซึมเศร้าต่อไป
.
ด่วน! ที่นั่งมีจำนวนจำกัด!
จองเลยที่ line at @kalyakorn
.
#วิทยากร:
.
พญ. สมรัก ชูวานิชวงศ์ ~
founder สมาคมสายใยครอบครัว
จิตแพทย์ผู้ทำงานอย่างหนักเพื่อเผยแพร่
ให้คนไทยได้รู้จักโรคจิตเวช
ที่คุกคามสังคมไทยมาตลอดหลายสิบปี
.
เอิน กัลยกร นาคสมภพ ~
นักธุรกิจหญิงรุ่นใหม่อดีตดารานักร้องชื่อดัง
ซึ่งป่วยเป็นโรคซึมเศร้ามากว่า 20 ปี
เคยผ่านช่วงวิกฤตที่ต้องการฆ่าตัวตายมาแล้ว
.
โจ้ ศิลป์ธรณ์ สันติธรณ์ ~
ผู้บริหารบริษัทเอกชนชื่อดัง ผู้อยู่เคียงข้างภรรยาที่ป่วยเป็นโรคซึมเศร้ามากว่า 12 ปี เจ้าของบทความไวรัล “ผมมีภรรยาเป็นโรคซึมเศร้า”
.
#โรคซึมเศร้า #Depression #RAQUE #RAQUEForward